Al geruime tijd wilden we het Lauwersmeergebied verkennen en de aangrenzende waddenomgeving.
Half oktober hebben we deze wens in daden omgezet.We zijn niet rechtstreeks naar ons logeeradres in Groningen gereden, maar we hebben de tijd genomen voor het mooie Friese land om tenslotte in het uiterste noord-oosten bij Paesens-Moddergat aan de Waddenzee te komen.
Ik had de pech dat na de eerste - niet te geloven! - foto mijn Canoncamera het begaf, echt over en uit! Het toeval wil dat we dit keer ook Rob's oude Canon niet bij ons hadden, dus ik kon mijn lenzen en alles aan de kant zetten. Geweldig balen natuurlijk, want we waren echt op pad om vogels te zien en te fotograferen. Rob stond zijn nieuwe Lumix aan mij af en dat was een enorme troost! Een prima camera met heel veel mogelijkheden, alleen: ik ben deze niet gewend, dus de resultaten waren niet altijd als gewenst. Dat ligt dan meer aan mij dan aan de camera, vrees ik. Maar wel blij ermee!!
Paesens-Moddergat is een klein, oud vissersplaatsje achter de waddendijk. Het aardige is dat je hier over een lange pier een eind het wad kunt oplopen. Als je niet echt wilt wadlopen, wat hier overigens prima kan, dan is dit een mooi alternatief waarbij je droge voeten kunt houden.
Van bovenaf hielden we het gelukkig ook droog, want de zon begon de zware wolken langzaam uit elkaar te drijven en dat leverde een prachtig blauwe wolkenlucht op.
Links van de dam glibberige slikken, die bij onze terugkeer onder water zouden staan, omdat het laagtij ten einde liep, rechts natte graslanden, waar wat wilde eenden in een plas dobberden en een groep brandganzen liep te grazen. Achter de dijk straalde het hemels licht over de kerktoren van Moddergat.
Verderop kwamen we dichterbij de slikken waar het najaarsrood van zeekraal het groen van de wieren naar de kroon stak. Daar liepen groepjes rotganzen te fourageren en tussen de zeekraalpollen scharrelden onopvallend ook enkele bontbekplevieren en een paar steenlopers. De meeste vogels - rotganzen, een groepje smienten en wilde eenden, verschillende plevieren, meeuwen en heel veel scholeksters verbleven echter aan de waterrand of in de voorste ondiepe wateren. In de lucht passeerde een vlucht brandganzen.
Rechts van de pier waren de iets hoger gelegen kwelders, die - zo te zien - niet met iedere vloed worden overstroomd, maar wel door zout water worden gevoed. Zeekraal, het grijze blad van zeealsem en zoutmelde, de pluizen van zeeaster en een veelheid aan andere zoutminnende kwelderplanten vormden een dik tapijt op lemige kwelders. Dit moet een lust voor het oog zijn in de bloeiseizoenen.
Op de terugweg was het water al dichterbij en daardoor ook de vogels. Met regelmaat vlogen grote groepen vogels op, van achter de volgende dijk was er het gesnater van ganzen en dan kwam er weer een enorme zwerm op- en overvliegen.
Een wandelingetje door Moddergat is ook de moeite waard. Paesens (genoemd naar het plaatselijke riviertje) is al in de 11e eeuw ontstaan na de aanleg van de dijk. Toen het dorp verder van de zee kwam te liggen ontstond in de 16e eeuw Moddergat iets westelijker waar de geulen van het wad nog wel tot aan de dijk kwamen. De dorpjes zijn zwaar getroffen toen door een zware voorjaarsstorm in 1883 17 van de 22 uitgevaren vissersboten met man en muis vergingen. Dat betrof dus een groot deel van de mannelijke beroepsbevolking! In het dorpje staan een aantal oude visserswoningen die bij het museum 't Fiskerhuske horen, waar van alles over de historie van deze dorpen valt te leren.
De website http://www.wadlopen-moddergat.nl/gebied/Omgeving_Moddergat.html geeft achtergrondinformatie over het dorp en de natuurlijke omgeving.
Iets hoger op een terp ligt het oude Romaanse St. Antoniuskerkje. De naam zegt het al: als katholieke kerk rond 1250 gebouwd, in 1580 werd het een NH kerk. Op de toren een vissersschip, een "snik", belegd met bladgoud als windvaan. De toren was ook een baken en landmerk van de zeevisserij.
Op de naastgelegen boerderij prijkten een "Uilenbord" en een "Makelaar" versierd met zwanen, zoals je deze houten nokversieringen wel vaker ziet op Friese boerderijen. Uilenborden zijn oorspronkelijk ontstaan als een eenvoudige driehoek om de uiteinden van het dak van boerenschuren bij elkaar aan te laten sluiten. In het midden zat een rond gat, het uilengat, om uilen in en uit te laten vliegen, vermoedelijk met de bedoeling deze op muizen te laten jagen. Later is daar de makelaar als nokversiering bijgekomen, soms vrij eenvoudig, niet meer dan een paaltje of spijl, soms versierd en verrijkt met figuren als zwanen. Hier in het dorp kwamen verschillende vormen tegen.
Soms wordt de makelaar ook weer nuttig gemaakt door er een windwijzer of een antenne aan te bevestigen.
Een paar aardige websites over dit cultuur-historische onderwerp:
http://jantuttel.nl/makelaar-op-het-dak/
http://www.uilenborden.com/historie.html
We namen afscheid van Moddergat en reden richting Lauwersmeer verder.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten